Devrek köy isimleri nereden geliyor ve geçmişi…
Devrek‘te; tasviri yer adlarından bir kısmı, yeryüzünün tabii yapısını dile getirmektedir. Adatepe, Derebulaca, Güzelyurt köy isimlerinde olduğu gibi. Bazen köyün kurulduğu arazinin mahiyeti anlatılmak istenmiştir. Çorak, Kurudere köy isimleri de buna örnek teşkil etmektedir. Bazen de tabiatın renkleri konuşturulmak istenmiştir. Akçabey, Yeşilada, Yeşilöz, Yeşilyurt köy adları da bunu göstermektedir. Su ile ilgili yer adı da hayli fazladır. Akçasu, Aksu, Durupınar, Gümüşpınar, Gürçeşme köy adlarında olduğu gibi. bölgenin iklim özelliği de yer adlandırılmasında etkili olmuştur.
Bölge halkı, ıslandıkları bölgelere Yağmurca adını vermişlerdir. Güneşten tam yararlanamadıkları, gölgede kalan mıntıkalara da Kuzca, Okufkuz, Yılanlıca Kuz adını vermişlerdir. Tabiatın bitki örtüsünden hareketle, bazı yer adlandırmaları yapılmıştır. Kavuncuoğlu, Özbağı, Pelitli gibi. Ören veya Viran yer adları da yerleşim merkezinin eski bir yıkıntı üzerinde kurulmuş olmasından gelmektedir. Halk, harabe haline gelmiş bu yerleri yeniden inşa ve iskan etmiştir. Karacaören, Yassıören köy adlarının veriliş nedeni olarak bu durum görülebilir. Bazı tehcir veya gönüllü göç olaylarıyla Devrek‘e yerleşen aşiretlerde bulunmaktadır. Milli Aşireti‘ne bağlı Karabaşlı Oymağı da bir köy ismiyle temsil edilmektedir. Nitekim bazı köylerde rastlanılan Karabaşlar Sülalesi de, Milli Aşireti’ne bağlı Karabaşlar Oymağı’na mensuptur ve Çaycuma’da da bulunmaktadır.
Türkiye genelinde olduğu gibi, Devrek‘te de bazı köy adları değiştirilmiştir. 1928, 1933, 1946, 1955, 1968 ve son olarak 1981 yıllarında köy adlarının değiştirilmesi konusunda çalışmalar yapılmıştır. Bunun bazı olumsuz etkileri de gözlenmiştir. Köy adlarının değiştiriliş gerekçesi şöyle açıklanmaktadır: “10 Haziran 1949 gün ve 5442 sayılı il idaresi Kanununun, 11 Mayıs 1959 gün ve 7267 sayılı kanunla değiştirilen 2. maddesinin “D” fıkrasında yer alan; “Türkçe olmayan ve iltibasa yer veren köy adları, Alakadar Vilayet Daimi Encümeni’nin mütalaası alındıktan sonra, en kısa zamanda, İçişleri Bakanlığı’nca değiştirilir” hükmü gereğince, Türkçe olmayan ve yabancı kökten geldiği anlaşılan ve iltibasa yol açtığı belirlenen, yaklaşık 2000 köy adı bakanlığımız İller İdaresi Genel Müdürlüğü’nde çalışan “Yabancı Adları Değiştirme Komisyonu” tarafından incelenerek Türkçe adlarla değiştirilmiş ve kullanma alanına konmuştur.”
İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı “Köylerimiz 1981” kitabına göre;
- Miskine = Durupınar
- Eyerci = Eğerci
- Sarnuş = Gürbüzler
- Okufkuz = Pınarönü
- Seisoğlu = Seyisoğlu
- Dağbağlar = Tabaklar
- Gurdeşe = Yağmurca
- Yaslıviran = Yassiören
- Dirgine = Yazıcık
- Yılanca = Yılanlıca
- Yılanca Kuz = Yılanlıca Kuz
- Alpaslan = Alparslan
- Gerze = Özbağı
- Uğuz Han = Oğuz Han
“Köylerimiz 1981” isimli kitapta yer almayan bazı köy adı değişiklikleri muteber tapu kayıtlarına göre şöyledir;
- Böhren = Tellioğlu
- Çatak = Karakoçlu
- Manzut = Yeşilöz
- Romonus = Dedeoğlu
- Firenk = Uğuzhan
- Akbaldır = Alpaslan
- Pürner = Hışıroğlu
- Karacaviran = Karacaören
- Nefsi Yılanca = Yılanca
- Görüşler = Kaypaklar.
KAYNAK: Ömür Çelikdönmez
